zondag 11 december 2011

Mourinho, drones en chimpansees

José Mourinho is een controversiële figuur. Niemand twijfelt aan zijn kwaliteiten als voetbaltrainer, laat staan aan zijn erelijst, want die is prachtig. Niemand zal hem aankijken op zijn carrière als speler, want die was gewoon middelmatig. Mourinho was best een aardige speler, maar heeft zijn talenten pas als trainer echt ontdekt. Wat hem wel wordt verweten is dat hij moeilijk met... mensen... kan omgaan. Mourinho is naast de fantastische trainer ook de man die scheidsrechter Anders Frisk zijn pensioen in hielp na een aantal beslissingen die Chelsea slecht uit kwamen in de wedstrijd tegen Barcelona in 2005. Hij is ook de man die eerder dit jaar assistenttrainer Tito Vilanova van Barcelona in zijn oog prikte met zijn vinger. Misschien is Mourinho niet goed bij zijn hoofd. Ze zeggen vaak dat geniaal en gek dicht bij elkaar liggen.


Vandaag was het weer Mourinho tegen Barcelona en weer was het Barcelona dat aan het langste eind trok (1-2). Na afloop van de wedstrijd was er weer een Mourinho-doet-het-weer-momentje, zo leek het, want de Portugees vond dat Barcelona-sterspeler Lionel Messi een rode kaart had moeten krijgen. Op de persconferentie sprak hij, met karakteristiek verongelijkt gezicht:


Afgezien van het feit dat Mourinho hier volkomen gelijk had, er was nog iets waardoor ik me meen te moeten scharen achter Mourinho. Dat het een Mourinho-doet-het-weer-momentje is, dat is zijn eigen schuld, niet alleen vanwege die blik in zijn ogen en zijn verongelijkte gedoe. Mourinho heeft er in het verleden een sport van gemaakt om zich onmogelijk te maken en er zijn voldoende mensen die hem daardoor allang niet meer serieus nemen wanneer hij achter een microfoon gaat zitten. Dit is een beetje net als waar Louis van Gaal en Co Adriaanse mee in aanraking gekomen zijn.

Het feit dat Mourinho zo'n bizarre man is, neemt echter niets weg van een opmerking die hij hier maakt, ergens achteraan in zijn verhaaltje: "Ik wil ook niet gaan klagen voordat ik de beelden heb gezien," staat er met witte letters over het witte Adidas-reclametdingetje. Mourinho slaat hier (misschien zonder het door te hebben) de spijker op de kop. Soms is het beter om eens goed te kijken wat er aan de hand is voor je een beslissing neemt. Technologische hulpmiddelen in het voetbal.

Mourinho is niet de enige die het niet altijd eens is met beslissingen van scheidsrechters om geen kaart te geven of juist wel, die onterechte goal niet af te keuren en die twee terechte goals wel af te keuren. Ik verwacht niet dat dit ooit gaat veranderen, zelfs niet als we alles in 7000 frames per second kunnen nakijken. Maar er is weer een stap gezet. Weer een kleintje op de lange weg naar consistentie bij scheidsrechters. Waar mensen rondlopen, worden fouten gemaakt. Waar fouten niet kunnen, worden zelden mensen ingezet. Dat is de reden waarom drones worden ingezet in oorlogsgebieden. Dat is de reden dat Iran deze week een onbemand vliegtuigje heeft neergehaald.

Voetbal is oorlog en net als in oorlog is het bij het voetbal, met al die belangen, kennelijk niet acceptabel om fouten te maken. Frisk is ermee gestopt omdat hij met de dood bedreigd werd. Een drone kun je moeilijk bedreigen. Je kunt hem neerhalen, opblazen, proberen te vangen of op een andere manier uit de roulatie halen, maar dan maakt de vijand gewoon een nieuwe. Dat is met scheidsrechters niet, zoals we weten. Dat duurt negen maanden als alles in één keer goed gaat en dan volgt nog een groeiperiode van minstens dertig jaar voor we een nieuwe Frisk hebben.

Wat is de aanleiding voor dit nieuwe bericht over technische hulpmiddelen? Toen ik bovenstaande video zag, dacht ik aan Anders Frisk. Hoe is het met deze blonde scheidsrechter uit Zweden? Op zoek naar informatie kwam in een video van hem tegen waarin hij zijn mening geeft op het issue van de technische hulpmiddelen. Deze video is geplaatst in 2008, dus na de bedreigingen, maar vóór het WK, met die beroemde goal van Lampard die niet telde.

Je zou verwachten dat de neergehaalde piloot het belang van onbemande missies zou begrijpen, maar dat gaat voor Frisk niet op.Noem hem moedig, noem hem trots, noem hem dom, maar ik begrijp het niet. Wanneer er een videoreferee bij wordt gehaald, zal hij (of zij) de wedstrijd echt niet gaan overheersen, net zo min als dat iedere bal bij het tennis wordt gevolgd door de Hawk-Eye. Voetbal blijft een spel van levende mensen, want de scheidsrechter kan nu juist uitblinken door die goed toegepaste voordeelregel en het aanvoelen van de wedstrijd zonder daar 20 gele kaarten voor nodig te hebben. Buitenspel is buitenspel. Dat kan een klein kind zien als je het kind er maar recht op zet. Ik bedoel, recht op de bal en recht op de speler, want de speler moet buitenspel staan op het moment dat de bal wordt gespeeld. Dat kan een klein kind dus niet zien. En een grensrechter ook niet. Dat kun je hem niet kwalijk nemen.

We hebben een fysiek onmogelijke taak voor een mens (naar twee dingen tegelijk kijken en die dingen heel precies analyseren) waar vaak fouten mee worden gemaakt in een wereld waarin fouten niet mogen. Wat is er dan mis met een beetje ondersteuning. Ooit was de grensrechter erbij gehaald omdat de scheidsrechter ook niet alles kan zien. Ik weet niet of dat een hoop gedoe veroorzaakte, maar tegenwoordig lopen er assistenten rond en de FIFA overweegt zelfs een vijfde en zesde official te gebruiken tijdens het WK in 2014.

Ik krijg mijn brood op de plank omdat ik onder werktijd bezig ben werkprocessen te verbeteren en automatiseren. Stelregel voor mij is altijd dat datgene waar je een chimpansee voor kunt trainen, beter door een chimpansee gedaan kan worden dan door een mens. Wees niet bang, er werken naar ik weet geen apen bij mij op kantoor, maar veel simpele taken zijn vanwege die stelregel geautomatiseerd. Zo werkt het ook in de oorlogsvoering, met die drones.

Voor het voetbal ligt dat in feite hetzelfde. Sensoren en camera's kunnen eenvoudig de positie van objecten op het veld (de bal, de spelers, de doellijn) volgen en zo uitvinden of het buitenspel is. Ajax-Real Madrid was een andere wedstrijd geweest, schat ik zo. Vanmorgen zag ik op Discovery Science hoe wetenschappers technologie gebruiken om bliksemflitsen te analyseren en onbemande ruimteschepen het heel-ruime sop te laten kiezen. Dit zijn allemaal verschillende problemen, maar oplossingen die op elkaar lijken. Als je even nadenkt en niet overdreven conservatief doet, merk je dat Mourinho, drones en chimpansees meer met elkaar te maken hebben dan je op het eerste gezicht zult denken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten